. - Astrosłowniczek

Aberracja chromatyczna-wada optyczna polegająca na rozszczepianiu światła przez soczewkę na wiele barw (tzw. widmo). Te wady występują w refraktorach
Aberracja sferyczna-wada optyczna polegająca na różnych długościach ogniskowania promienii świetlnych. Im bardziej miejsce przejścia światła zbliża się do brzegu instrumentu tym bardziej promiene świetlne się uginają.
Apertura-średnica głównego zwierciadła bądź soczewki.
Azymut-to kąty między południową częścią , a danym kierunkiem poziomym. Azymut mierzony jest w stopniach (od 0st. do 360st.)
Biały karzeł -mała, bardzo gorąca pozostałość po gwieździe, która przeszła już przez etap czerwonego olbrzyma i odrzuciła swoje zewnętrzne warstwy.
Cefeida-jest to gatunek gwiazdy zmiennej, która regularnie zmienia swoją jasność i średnicę w okresie od kilkunastu godzin do kilkudziesięciu dni.
Czarna dziura-masywny, zwarty obiekt nazywany ''Colapsaren'' którego pole grawitacyjne jest tak silne że nawet wiązka światła nie może uciec z jego grawitacji. Jest to pozostałość po masywnej gwieździe, która u kresu swojego życia zapadła się grawitacyjnie.
Czerwony olbrzym-Duża, czerwona, chłodna gwiazda, jeden z ostatnich etapów życiagwiazdy.
Czas gwiazdowy-kąt godzinny punktu Barana bądź dowolnego stałego punktu na niebie(np. odległej gwiazdy). Doba gwiazdowa jest krótsza o 3min 57sek. niż doba słoneczna
Czas uniwersalny(UT)-średni czas słoneczny panujący na południku Greenwich (0st.) i w jego strefie czasowej na Ziemii.
Deklinacja-Współrzędna liczona w stopniach na północ(od 0st. do +90st.) i na południe(od 0st. do -90st.) od równika niebieskiego.
Daktyl-naturalny satelita planetoidy Idy.
Ekliptyka-Jest to pozorna droga (wielkie koło na sferze niebieskiej) Słońca na tle zodiakalnych gwiazdozbiorów. Słońce odwiedza wszystkie gwiazdozbiory zodiakalne w ciągu jednego roku
Ekspozycja-czas naświetlania błony fotograficznej
Fazy Księżyca-cykliczne zmiany oświetlenia Księżyca związane z ruchem obiegowym wokół Ziemi. Instnieją cztery główne fazy: -nów-Księżyc nie widoczny, -pierwsza kwadra-Księżyc w połowie oświetlony, -pełnia-Księżyc całkowicie oświetlony, ostatnia kwadra-Księżyc oświetlony w połowie. Fazy występują również u planet wewnętrznych czyli u Wenus i Merkurego.
Galaktyka -ogromne skupisko gwiazd, pyłu i gazu powiązanych ze sobą fizycznie.
Galaktyka aktywna-Galaktyka, która emituje olbrzymie ilości promieniowania związanego zapewne z olbrzymią czarną dziurą ukrywającą się w środku galaktyki.
Gromada kulista-Sferycznie symetryczne zbiorowisko gwiazd, których liczba może przekraczać nawet milion. Gromady kuliste zawierają najczęściej stare gwiazdy
Gromada otwarta-Zbiorowisko najczęściej kilkuset młodych gwiazd o nie uporządkowanej strukturze (nieregularny kształt.)
Gwiazda-Ciała niebieskie świecące własnym światłem, generowanym po przez reakcje chemiczne i termojądrowe.
Gwiazda podwójna i wielokrotna-Układ dwóch lub więcej gwiazd okrążających wspólny środek masy. Pięknym przykładem gwiazdy wielokrotnej jest Kastor w moim znaku zodiaku(Bliźnięta)
Gwiazda spektroskopowo podwójna-ciasne układy podwójne niemożliwe do rozdzielenia przez instrumenty optyczne. O ich podwójności wnioskujemy na podstawie regularnych zmian widma.
Gwiazdozbiór-Jeden z 88 obszarów nieba, zawierający ściśle określone gwiazdy.
Gwiazda wizualnie podwójna-Gwiazda, która w rzeczywistości nie jest gwiazdą podwójną. Jest to złudzenie spowodowane bliskim położeniem dwóch gwiazd.
Gwiazda zmienna-gwiazda, która zmienia swooją jasność i wielkość. Może ją zmieniać szybko, czyli jest to gatunek zmiennej zwanej cefeida (patrz pod "C"-cefeida) Może zmieniać ją też długo, czyli miryda (patrz pod "M"- miryda).
IC(Index Catalogue)-indeks do katalogu NGC, który ukazał się w 1908 r.. Zawiera 5386 obiektów.
Jasność absolutna-Jasność jakiegoś obiektu obserwowanego z 10 parseków czyli z 32,5 lat świetlnych. Miarą jasności jest wielkość gwiazdowa.
Jasność obserwowana(wizualna)-Jasność ciała niebieskiego widzianego z Ziemi, wyrażana w wielkościach gwiazdowych.
Jednostka astronomiczna(po.-j.a. ang-AU)-średnia odległośc Ziemi od Słońca czyli 149,6mln km.
Katalog Messiera-Katalog sporządzony przez francuskiego astronoma, Charles'a Messiera. Lista zawiera 110 pozycji i została stworzona po to, by nie mylić obiektów mgławicowych, które były w niej zapisywane z kometami.
Katadioptryk-Teleskop soczewkowo-zwierciadlany.
Koma-aberracja układu optycznego, w której punktowy obraz gwiazdy na skraju pola widzenia przybiera kształt przecinka. Koma występuje najczęściej w reflektorach o parabolicznych lustrach
Kometa-Niewielkie ciało niebieskie o rozmiarach od kilku do kilkunastu kilometrów. Zbudowana jest z dwutlenku węgla, wody, metanu, amoniaku i materii skalnej wtopionej w lód. Podczas zbliżania się do Słońca kometa następuje proces sublimacji(czyli zamianie ciała stałego bezpośrednio w gaz) lodów, dzięki czemu zaczynają się uwalniać gazy i pył, które tworzą otoczkę wokół jądra komety, zwaną głową. Powstaje również warkocz długi na miliony kilometrów. Przypuszcza się że komety powstają w wielkim obłoku zwanym Chmurą Oorta umieszczonym daleko za Pasem Kuipera
Kwazar-Najodleglejsze znane nam obiekty. Do dziś zdania naukowców są podzielone co do ich natury. Prawdobodobniesą to jądra odległych galaktyk aktywnych, w których mogą się znajdować supermasywne czarne dziury.
Meteory-Są to ziarna pyłu kosmicznego, które wchodzą do atmosfery a następnie spalają się na skutek siły tarcia. Meteory, które przekraczają jasność Wenus nazywamy bolidami.
Mgławica-potężne skupiska gazów i pyłu. Instnieją 3 typy mgławic. 1.-refleksyjne, które świecą światłem odbitym, 2.-emisyjne, które są pobudzane do świecenia przez pobliskie gwiazdy(gwiazdy zjonizowały gaz) 3.-ciemne-zasłaniają światło gwiazd(są to gęste obłoki). Jest jeszcze inna specyficzna grupa mgławic, zwane planetarnymi. Nazywanę są tak, gdyż w teleskopie wyglądają jak planety.
Miryda-Jest to gatunek gwiazd zmiennych, długookresowych, czyli takich, u których jasność i wielkość maleje i zwiększa się w długim czasie (200-400 dni). Jasność gwiazdy może spaść nawet o 10 wielkości gwiazdowych.
Nadir-jest to przeciwieństwo zenitu. Czyli obojętnie jaki obiekt nie znajdowałby się dokładnie nad głową hipotetycznego obserwatora, tylko dokładnie pod stopami
NGC(New General Catalogue)-jeden z największych katalogów obiektów mgławicowych, zawierający aż 7840 pozycji. Został stworzony w 1888r. przez duńskiego astronoma Ludwiga Dreyera.
Nowa-Gwiazdy, które nieprzewidywalnie jaśnieją o kilkanaście wielkości gwiazdowych. Wiąże się to z odrzuceniem przez gwiazdę zewnętrznej powłoki. W rzeczywistości jest to ciasny układ podwójny, w którym jeden składnik (towarzysz) kradnie materię drugiemu
Orbita-tor ciała niebieskiego krążącego wokół innego ciała.
Pas Kuipera-Jest to ogromne zbiorowisko planetoid krążące poza orbitą Neptuna. Przykładem obiektu z Pasa Kuipera jest Pluton
Plama słoneczna-ciemne miejsce na powieszchni Słońca, związane z silnymi zaburzeniami pola magnetycznego. Jest to najzimniejsze miejsce na Słońcu. Różnica temperatury między plamą a jej otoczeniem może wynosić nawet 1000st.